|
الماسها می درخشند...! 
پایین آوردن نقطه جوش نوجوانان
بعضی نوجوانان و جوانان معتقدند که حتی بعضی صبح‌ها بی‌دلیل، عصبانی از خواب بیدار می‌شوند. این حالات عصبی تا حدی به دلیل تغییراتی است که در این سن در بدن آن‌ها اتفاق می‌افتد.
 مثلاً ممکن است مادرتان به شما گفته باشد تا اتاق تان را مرتب نکرده‌اید، حق ندارید از منزل خارج شوید! چه اتفاقی می‌افتد که ناگهان همین ناراحتی جزیی، به یک خشم شدید تبدیل می‌شود و به جای آنکه سریع مجلات و ظرف و ظروف را از اتاق تان جمع کنید، آن‌ها را پرت کرده و می‌شکنید؟ چرا نمی‌توانید بر این چالش به طور منطقی غلبه کنید؟ عصبانیت بی دلیل!بعضی نوجوانان و جوانان معتقدند که حتی بعضی صبح‌ها بی‌دلیل عصبانی از خواب بیدار می‌شوند. این حالات عصبی تا حدی به دلیل تغییراتی است که در این سن در بدن آن‌ها اتفاق می‌افتد و مسبب همه آن‌ها هورمون‌ها هستند که باعث نوسان خلق و به هم ریختگی احساسات آن‌ها می‌شوند. عامل دیگر، وجود استرس است یعنی افرادی که تحت فشار زیاد هستند، زودتر از بقیه عصبانی می‌شوند. عامل بعدی، شخصیت نوجوان است. بعضی‌ها به گونه‌ای هستند که احساس می‌کنند عواطف و هیجانات در آن‌ها شدیدتر است. آن‌ها تهاجمی‌تر رفتار می‌کنند و به راحتی کنترل خود را از دست می‌دهند. بخشی دیگر هم به الگوی نقش‌پذیری بستگی دارد. اگر نوجوان از کودکی ببیند افراد در خانواده به سرعت کنترل خود را از دست می‌دهند و دیوانه‌وار عصبانی می‌شوند، او هم همین‌طور رفتار می‌کند. ابزار رام کردن این نیروی سرکشنیروی عصبانیت در بیشتر مواقع آن قدر شدید است که مدیریت و کنترل آن سخت می‌شود. برای مهار و مدیریت آن به «آگاهی از خود» و «کنترل روی خود» نیاز دارید و یاد گرفتن این دو مهارت زمان می‌برد. آگاهی از خودآگاهی از خود، توانایی شناخت احساسات و تفکرات و چراهای مربوط به آن است. کودکان درباره احساسات شان شناخت ندارند و آن را با اعمال و رفتارشان بیرون می‌ریزند. بنابراین وقتی عصبانی و ناراحت می‌شوند، بلوا به پا می‌کنند! اما نوجوانی توانایی ذهنی کافی برای آگاهی از احساسات خود را دارد که وقتی عصبانی شد، چند لحظه فکر کند که احساسات و افکار او چگونه است؟ کنترل روی خودکنترل روی خود، همان فکر کردن قبل از عمل کردن است. ثانیه‌ها و یا دقایق میان احساس عصبانیت شدید و نشان دادن رفتار بعد از آن، بسیار با ارزش و گرانبهاست و فردی که روی خود کنترل دارد، از این فرصت برای بروز رفتاری منطقی و صحیح استفاده می‌کند. آماده باشید چون قرار است تغییر کنیماگر تصمیم گرفته‌اید عصبانیت تان را کنترل کرده و تحت کنترل آن نباشید، به این معناست که باید به روش‌های واکنشی و رفتاری خود در حین عصبانیت و ناراحتی نگاهی عمیق بیندازید. آیا از آن دسته جوان‌هایی هستید که در این مواقع داد و فریاد راه انداخته، ناسزا می‌گویند و بی‌احترامی می‌کنند؟ آیا اشیا را پرت کرده، لگد می‌زنید و یا می‌شکنید؟ دیگران را می‌زنید یا به خودتان آسیب می‌رسانید؟ اگر شما نوجوان و جوان عزیز هم می‌خواهید در روش کنترل عصبانیت خودتان تغییراتی بدهید، باید به نتیجه رفتارهای غلط خود فکر کنید، چه چیزی به دست می‌آورید. آیا احترام تان بیشتر می‌شود؟ آیا از خودتان راضی هستید؟ کمتر احساس آزردگی و خستگی می‌کنید؟ راهکار آرام و منطقی نسبت به زندگی به دست می‌آورید؟ اگر تغییر رویه بدهید، چه اتفاقی می‌افتد؟ یادتان باشد که ایجاد هر تغییری به زمان، تمرین و صبر و حوصله احتیاج دارد و یک شبه اتفاق نمی‌افتد.  روش 5 مرحله‌ای کنترل عصبانیت مثلاً مادرتان به شما گفته است تا اتاق تان را مرتب نکرده‌اید، حق ندارید از منزل خارج شوید و شما از این مسئله عصبانی هستید. اقداماتی که باید انجام دهید، چنین است: از احساسات تان باخبر شویددر اولین مرحله، علت و چرای عصبانی شدن خود را بشناسید. مواردی که شما را عصبانی می‌کند به زبان بیاورید، در نتیجه با شنیدن احساسات خود به جای واکنش، عملکرد نشان می‌دهید چون درباره آن‌ها فکر کرده‌اید. واکنش به طور معمول آنی و بدون تفکر است. مثلا با خودتان بگویید: «من از دست مادرم عصبانی هستم چون تا اتاقم را مرتب نکنم، نمی‌گذارد بیرون بروم. این انصاف نیست.» هرگز نگویید مادرم بی‌انصاف است. در این صورت شما موضوع را مورد قضاوت قرار داده‌اید. صبر کنید و بیندیشیدبعد از اینکه موضوع عصبانیت خود را شناختید، چند دقیقه بدون رفتار و حرف خاصی صبر کنید و به خودتان فرصت دهید تا بتوانید عصبانیت‌تان را کنترل کنید. هیچ واکنشی نشان ندهید. مثلاً از خودتان بپرسید چه کاری می‌توانم انجام دهم؟ فریاد بزنم و وسایل را پرتاب کنم؛ و یا اتاقم را مرتب کرده و بعد از مادرم بپرسم اجازه می‌دهد به مهمانی بروم؟ انتخاب کنیدمثلاً اگر گزینه اول انتخاب شده است، ماجرا بدتر شده و حتی کار به تنبیهات شدیدتر می‌کشد. اگر گزینه دو را می‌پسندید، درست است که ممکن است دیرتر به مهمانی برسید، اما مادرتان هم راضی شده، دعوا نمی‌شود و لازم نیست شرمنده شوید، ضمن اینکه به اشتباه تان هم پی برده و دفعه بعد بدون تهدید، اتاق تان را مرتب می‌کنید. تصمیم بگیریدوقتی به خودتان فرصت داده باشید، حتماً گزینه دوم انتخاب می‌شود چون بهترین و منطقی‌ترین گزینه است. پیشرفت کار را بررسی کنیدبعد از اینکه رفتار انتخابی را انجام دادید، مدتی به آن فکر کنید که چطور گذشت. آیا رفتارتان معقول بوده است؟ اگر نه، چرا؟ آیا از آن راضی هستید؟ این مرحله بسیار مهم است چون خودتان عواقب کار را در نظر می‌گیرید خودتان را بهتر می‌شناسید و یاد می‌گیرید کدام راهکار حل مسئله، در شرایط مختلف بهتر عمل می‌کند. نصایح هفت‌گانه ورزش کنیدپیادهروی، دویدن، بازی و یا ورزشی خاص، در کنترل رفتار و ذهن بسیار موثر است، چون خلق را بهتر کرده و احساسات منفی را کاهش می‌دهد. به موسیقی گوش کنیدموسیقی به سرعت خـُلق افراد را تغییر می‌دهد. افکار و احساسات تان را یادداشت کنیدچه آن‌ها را دور بریزید و چه نگه‌دارید، مهم نیست بلکه نوشتن باعث بهبود احساسات می‌شود، چون با تخلیه موارد منفی، این افکار در ذهن تان به یک ساختار دایمی تبدیل نمی‌شوند.
 |
|
